De capibara (Hydrochoerus hydrochaeris) is het grootste knaagdier ter wereld. Deze Zuid-Amerikaanse planteneter is nauw verwant aan de cavia, maar met zijn robuuste lichaam van 50 tot 65 kilo en een lengte van zo’n 1 meter is hij vele malen groter. Capibara’s hebben een waterminnende levensstijl en zijn perfect aangepast aan moerasgebieden en rivieroeverlandschappen. Hun zwemvliezen maken hen behendige zwemmers en hun dikke vacht beschermt hen tegen het water.
Ze komen voor in grote delen van Zuid-Amerika, waaronder Brazilië, Venezuela, Colombia en Argentinië. Als herbivoren voeden ze zich vooral met gras en waterplanten, maar ook met fruit en boomschors. Capibara’s eten tot wel 3 kilo plantaardig materiaal per dag.
Wat capibara’s uniek maakt, is hun uitzonderlijk sociale aard. Ze leven in hechte groepen, vaak bestaande uit 10 tot 20 dieren, maar dit aantal kan in droge periodes oplopen tot wel 100 individuen. Binnen deze groepen heerst een sociale hiërarchie waarbij meestal één dominant mannetje de leiding heeft. Toch gaan capibara’s op een vredige manier met elkaar om, waarbij fysieke conflicten zelden voorkomen.
Ze communiceren met een scala aan geluiden, van zachte piepjes tot blafachtige waarschuwingen. Ook gebruiken ze geurmarkeringen om hun territorium aan te duiden. Hun onderlinge interacties tonen aan hoe intelligent en empathisch ze zijn — een capibara zal zelden een groepsgenoot achterlaten.
Capibara’s zijn wereldwijd razend populair op sociale media. Ze worden vaak afgebeeld met andere dieren — eenden, honden, katten, zelfs krokodillen — die zonder enige angst of spanning in hun buurt verkeren. Deze opmerkelijke kalmte heeft geleid tot hun status als het ‘meest relaxte dier op aarde’. Hun gemoedelijke uitstraling maakt ze geliefd bij dierenliefhebbers én meme-makers.
Bovendien tonen capibara’s ons iets essentieels: rust, tolerantie en samenleven zijn geen menselijke uitvindingen — ze komen ook in de natuur voor. Ze zijn hét symbool geworden van “chill zijn”, zonder ooit hun waardigheid te verliezen.
Hoewel ze er knuffelbaar uitzien, zijn capibara’s geen standaard huisdieren. In sommige landen is het wettelijk toegestaan om capibara’s te houden, maar dit vereist diepgaande kennis van hun behoeften. Ze hebben veel ruimte nodig, idealiter met toegang tot water om in te zwemmen, én soortgenoten om mee samen te leven. Capibara’s zijn groepsdieren, en alleen zijn kan leiden tot stress en gedragsproblemen.
Zonder de juiste omstandigheden kan het welzijn van de capibara ernstig worden aangetast. Daarom is het belangrijk om je goed te informeren voordat je overweegt een capibara te houden als gezelschapsdier.
In hun natuurlijke leefomgeving spelen capibara’s een belangrijke ecologische rol. Ze helpen bij de verspreiding van zaden en vormen een essentiële schakel in de voedselketen: ze zijn prooi voor onder andere jaguars, kaaimannen en anaconda’s. Zo dragen ze bij aan de biodiversiteit en balans in hun ecosysteem.
Daarnaast hebben capibara’s in sommige regio’s een culturele waarde. In delen van Latijns-Amerika worden ze tijdens de vastentijd gegeten, omdat ze historisch gezien — vanwege hun affiniteit met water — als vis werden geclassificeerd door de katholieke kerk. Deze traditie is omstreden, maar laat zien hoe verweven capibara’s zijn met de lokale cultuur.